TY  - JOUR
AU  - Daković, Nevena
PY  - 2022
UR  - https://www.jevrejskadigitalnabiblioteka.rs/handle/123456789/2590
AB  - The aim of this paper is to map the reconfiguration and displacement of the emerging trauma of the Holocaust in the cinematic narratives of SFR Yugoslavia. The analysis of three nearly forgotten Yugoslav films of the 1960s - Killer on Leave (Mörder auf Urlaub/Ubica na odsustvu/Ubica je došao iz prošlosti, 1965, Boško Bošković), Witness Out of Hell (Bittere Kräuter/Gorke trave, 1966, Žika Mitrović) and Smoke (Dim, 1967, Slobodan Kosovalić) - follows Kansteiner’s thesis about the changes of Holocaust memorial narratives in the films shown on German television in the 1970s. Accordingly, I claim that the analyzed films position the trauma of the Holocaust as a crime committed by others, over there, and then in the past. Further, they broaden the trauma to accommodate the diversified roles of victims, perpetrators, witnesses and bystanders, and help the Germans (and other Europeans as well) come to terms with the Nazi criminal legacy and their own role. The co-productional terms allow the films to balance the memory of the Holocaust as both anti-fascist (East Germany) and cosmopolitan, multidirectional (West Germany) within the real Yugoslav/German symbolic narrative space and its intrinsic poetics (e.g., memorialization and sacralization).
AB  - Cilj ovog rada je da mapira rekonfiguraciju i izmeštanje traume Holokausta u nastajanju u kinematografskim narativima SFR Jugoslavije. Analiza tri skoro zaboravljena jugoslovenska filma iz 1960-ih godina - Ubica na odsustvu (1965, Boško Bošković), Svedok iz pakla (1966, Mitrović) i Dim (1967, Slobodan Kosovalić) - prati Kanštajnerovu tezu o promenama memorijalnih narativa Holokausta u filmovima prikazivanim na nemačkoj televiziji 1970-ih godina. Shodno tome, tvrdim da analizirani filmovi traumu Holokausta pozicioniraju kao zločin koji su počinili drugi, negde, a zatim u prošlosti. Dalje, oni proširuju traumu da bi se prilagodili raznovrsnim ulogama žrtava, počinilaca, svedoka i posmatrača, i pomažu Nemcima (i drugim Evropljanima) da se pomire sa nacističkim zločinačkim nasleđem i sopstvenom ulogom. Koprodukcijski termini omogućavaju filmovima da uravnoteže sećanje na Holokaust, kao i antifašističko (Istočna Nemačka) i kosmopolitsko, višesmerno (Zapadna Nemačka) u okviru stvarnog jugoslovenskog/nemačkog simboličkog narativnog prostora i njegove unutrašnje poetike (na primer, memorijalizacija i sakralizacija).
PB  - Beograd : Institut za filozofiju i društvenu teoriju
T2  - Filozofija i društvo
T1  - The trauma of the others!? Yugoslav Holocaust films of the 1960s
T1  - Trauma drugih!? Jugoslovenski filmovi o Holokaustu iz 1960-ih godina
DO  - 10.2298/FID2203519D
SP  - 519
EP  - 534
IS  - 3
VL  - 33
ER  - 

@article{
author = "Daković, Nevena",
year = "2022",
abstract = "The aim of this paper is to map the reconfiguration and displacement of the emerging trauma of the Holocaust in the cinematic narratives of SFR Yugoslavia. The analysis of three nearly forgotten Yugoslav films of the 1960s - Killer on Leave (Mörder auf Urlaub/Ubica na odsustvu/Ubica je došao iz prošlosti, 1965, Boško Bošković), Witness Out of Hell (Bittere Kräuter/Gorke trave, 1966, Žika Mitrović) and Smoke (Dim, 1967, Slobodan Kosovalić) - follows Kansteiner’s thesis about the changes of Holocaust memorial narratives in the films shown on German television in the 1970s. Accordingly, I claim that the analyzed films position the trauma of the Holocaust as a crime committed by others, over there, and then in the past. Further, they broaden the trauma to accommodate the diversified roles of victims, perpetrators, witnesses and bystanders, and help the Germans (and other Europeans as well) come to terms with the Nazi criminal legacy and their own role. The co-productional terms allow the films to balance the memory of the Holocaust as both anti-fascist (East Germany) and cosmopolitan, multidirectional (West Germany) within the real Yugoslav/German symbolic narrative space and its intrinsic poetics (e.g., memorialization and sacralization)., Cilj ovog rada je da mapira rekonfiguraciju i izmeštanje traume Holokausta u nastajanju u kinematografskim narativima SFR Jugoslavije. Analiza tri skoro zaboravljena jugoslovenska filma iz 1960-ih godina - Ubica na odsustvu (1965, Boško Bošković), Svedok iz pakla (1966, Mitrović) i Dim (1967, Slobodan Kosovalić) - prati Kanštajnerovu tezu o promenama memorijalnih narativa Holokausta u filmovima prikazivanim na nemačkoj televiziji 1970-ih godina. Shodno tome, tvrdim da analizirani filmovi traumu Holokausta pozicioniraju kao zločin koji su počinili drugi, negde, a zatim u prošlosti. Dalje, oni proširuju traumu da bi se prilagodili raznovrsnim ulogama žrtava, počinilaca, svedoka i posmatrača, i pomažu Nemcima (i drugim Evropljanima) da se pomire sa nacističkim zločinačkim nasleđem i sopstvenom ulogom. Koprodukcijski termini omogućavaju filmovima da uravnoteže sećanje na Holokaust, kao i antifašističko (Istočna Nemačka) i kosmopolitsko, višesmerno (Zapadna Nemačka) u okviru stvarnog jugoslovenskog/nemačkog simboličkog narativnog prostora i njegove unutrašnje poetike (na primer, memorijalizacija i sakralizacija).",
publisher = "Beograd : Institut za filozofiju i društvenu teoriju",
journal = "Filozofija i društvo",
title = "The trauma of the others!? Yugoslav Holocaust films of the 1960s, Trauma drugih!? Jugoslovenski filmovi o Holokaustu iz 1960-ih godina",
doi = "10.2298/FID2203519D",
pages = "519-534",
number = "3",
volume = "33"
}

Daković, N.. (2022). The trauma of the others!? Yugoslav Holocaust films of the 1960s. in Filozofija i društvo
Beograd : Institut za filozofiju i društvenu teoriju., 33(3), 519-534.
https://doi.org/10.2298/FID2203519D

Daković N. The trauma of the others!? Yugoslav Holocaust films of the 1960s. in Filozofija i društvo. 2022;33(3):519-534.
doi:10.2298/FID2203519D .

Daković, Nevena, "The trauma of the others!? Yugoslav Holocaust films of the 1960s" in Filozofija i društvo, 33, no. 3 (2022):519-534,
https://doi.org/10.2298/FID2203519D . .

TY  - CHAP
AU  - Daković, Nevena M.
PY  - 2021
UR  - https://www.jevrejskadigitalnabiblioteka.rs/handle/123456789/2036
AB  - Cilj rada je analiza jugoslovenskih i srpskih/postjugoslovenskih filmova o Jasenovcu kao trostrukog narativa: Holokausta, kulturalne traume i nacionalnog žrtvenog narativa. Lista studija slučaja obuhvata stilski i žanrovski heterogene filmove kao što su: Deveti krug (1960), Crne ptice (1967), Dnevnik Diane Budisavljević (2019) i, konačno, Dara iz Jasenovca (2021). Multiperspektivna tekstualna analiza u sinhronijskom i dijahronijskom kontekstu mapira: (1) pro- mene istorijskog sagledavanja Jasenovca u luku od dominantnog mesta Holokausta u SFRJ do mesta stradanja Srba u NDH koje ima nacionalnotvorbeni značaj i potvrđen je kao kulturalna trauma; i (2) upodobljavanje opštem obrascu nacionalnog žrtvenog narativa.
AB  - The paper analyzes the transformation of the films about Jasenovac - a historic trope that tends to stand side by side with the perennial mythomoteur of Kosovo and is equally used to boost the contemporary political agenda from the Holocaust narratives into the identity-building national sacrificial narrative and cultural trauma. The case studies are feature fiction films from The Ninth Circle (Deveti krug, 1960), Black Birds (Crne ptice, 1967), Remake (2003) to The Diary of Diana Budisavljević (Dnevnik Diane Budisavljević, 2019) and Dara of Jasenovac (Dara iz Jasenovca, 2021). After a brief historical overview of the Holocaust film and films about Jasenovac, the research focuses on the film Dara of Jasenovac as placed in the intersection of the Hollywoodized Holocaust melodrama, cultural trauma, and national sacrificial narrative. The sacrificial mechanism (Girard, 1972, 1982) being the key component of both, works from the (top) national to the (bottom) individual level of the film. The Jasenovac narrative of victims and sacrifices, thus, is used to render the Serbian nation sacred. Simultaneously, within the notion of cultural trauma, it allows the narrativization of the event so "horrendous (...) that (it) leaves indelible signs" upon the group/national consciousness, marking "their memories forever and changing their future identity in fundamental and irrevocable ways" (Alexander 2002).
PB  - Kragujevac : Filološko-umetnički fakultet
T2  - Srpski jezik, književnost, umetnost: zbornik radova sa XV međunarodnog naučnog skupa održanog na Filološko-umetničkom fakultetu u Kragujevcu (30-31. X 2020). Knj. 2/1, Jevreji. Filološko-umetnički fakultet
T1  - Jasenovac: od Holokausta do žrtvenog narativa
T1  - Jasenovac: from Holocaust (hi)story to sacrifical narrative
SP  - 17
EP  - 24
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_jdb_2036
ER  - 

@inbook{
author = "Daković, Nevena M.",
year = "2021",
abstract = "Cilj rada je analiza jugoslovenskih i srpskih/postjugoslovenskih filmova o Jasenovcu kao trostrukog narativa: Holokausta, kulturalne traume i nacionalnog žrtvenog narativa. Lista studija slučaja obuhvata stilski i žanrovski heterogene filmove kao što su: Deveti krug (1960), Crne ptice (1967), Dnevnik Diane Budisavljević (2019) i, konačno, Dara iz Jasenovca (2021). Multiperspektivna tekstualna analiza u sinhronijskom i dijahronijskom kontekstu mapira: (1) pro- mene istorijskog sagledavanja Jasenovca u luku od dominantnog mesta Holokausta u SFRJ do mesta stradanja Srba u NDH koje ima nacionalnotvorbeni značaj i potvrđen je kao kulturalna trauma; i (2) upodobljavanje opštem obrascu nacionalnog žrtvenog narativa., The paper analyzes the transformation of the films about Jasenovac - a historic trope that tends to stand side by side with the perennial mythomoteur of Kosovo and is equally used to boost the contemporary political agenda from the Holocaust narratives into the identity-building national sacrificial narrative and cultural trauma. The case studies are feature fiction films from The Ninth Circle (Deveti krug, 1960), Black Birds (Crne ptice, 1967), Remake (2003) to The Diary of Diana Budisavljević (Dnevnik Diane Budisavljević, 2019) and Dara of Jasenovac (Dara iz Jasenovca, 2021). After a brief historical overview of the Holocaust film and films about Jasenovac, the research focuses on the film Dara of Jasenovac as placed in the intersection of the Hollywoodized Holocaust melodrama, cultural trauma, and national sacrificial narrative. The sacrificial mechanism (Girard, 1972, 1982) being the key component of both, works from the (top) national to the (bottom) individual level of the film. The Jasenovac narrative of victims and sacrifices, thus, is used to render the Serbian nation sacred. Simultaneously, within the notion of cultural trauma, it allows the narrativization of the event so "horrendous (...) that (it) leaves indelible signs" upon the group/national consciousness, marking "their memories forever and changing their future identity in fundamental and irrevocable ways" (Alexander 2002).",
publisher = "Kragujevac : Filološko-umetnički fakultet",
journal = "Srpski jezik, književnost, umetnost: zbornik radova sa XV međunarodnog naučnog skupa održanog na Filološko-umetničkom fakultetu u Kragujevcu (30-31. X 2020). Knj. 2/1, Jevreji. Filološko-umetnički fakultet",
booktitle = "Jasenovac: od Holokausta do žrtvenog narativa, Jasenovac: from Holocaust (hi)story to sacrifical narrative",
pages = "17-24",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_jdb_2036"
}

Daković, N. M.. (2021). Jasenovac: od Holokausta do žrtvenog narativa. in Srpski jezik, književnost, umetnost: zbornik radova sa XV međunarodnog naučnog skupa održanog na Filološko-umetničkom fakultetu u Kragujevcu (30-31. X 2020). Knj. 2/1, Jevreji. Filološko-umetnički fakultet
Kragujevac : Filološko-umetnički fakultet., 17-24.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_jdb_2036

Daković NM. Jasenovac: od Holokausta do žrtvenog narativa. in Srpski jezik, književnost, umetnost: zbornik radova sa XV međunarodnog naučnog skupa održanog na Filološko-umetničkom fakultetu u Kragujevcu (30-31. X 2020). Knj. 2/1, Jevreji. Filološko-umetnički fakultet. 2021;:17-24.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_jdb_2036 .

Daković, Nevena M., "Jasenovac: od Holokausta do žrtvenog narativa" in Srpski jezik, književnost, umetnost: zbornik radova sa XV međunarodnog naučnog skupa održanog na Filološko-umetničkom fakultetu u Kragujevcu (30-31. X 2020). Knj. 2/1, Jevreji. Filološko-umetnički fakultet (2021):17-24,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_jdb_2036 .

TY  - CHAP
AU  - Daković, Nevena
AU  - Mevorah, Vera
PY  - 2018
UR  - https://www.jevrejskadigitalnabiblioteka.rs/handle/123456789/771
AB  - Knjiga "Graničnici sećanja - jevrejsko nasleđe i Holokaust" kroz svoja tri odeljka osvetljava mnoštvo linija koje povezuju narative post-sećanja i modalitete rekontrukcije i razumevanja prošlosti. Ovde predstavljene studije slučaja i teorijski pristupi kulturnom sećanju pokazuju raznovrsnost, bogatstvo i značaj studija sećanja i jevrejskih studija u Srbiji. Iako knjiga naglašava lokalne teme i izazove, ona takođe nedvosmisleno ukazuje na celovitost evropskog i svetskog kulturnog prostora, prošlosti, tragova i tvorbenika sećanja koji povezuju Jevreje i društva čijih su deo.
AB  - Through its three sections, the book "Graničnici sećanja - jevrejsko nasleđe i Holokaust" (Markers of Memory: Jewish Heritage and the Holocaust) illuminates many lines that connect post-memory narratives and modalities of reconstruction and understanding of the past. The case studies and theoretical approaches to cultural memory presented here, show the diversity, richness, and importance of memory studies and Jewish studies in Serbia. Although the book emphasizes local themes and challenges, it also unequivocally points to the integrity of the European and world cultural space, the past, the traces and memory makers that connect the Jews and the societies of which part they are.
PB  - Beograd : Jevrejski istorijski muzej Saveza jevrejskih opština Srbije
T2  - Graničnici sećanja: jevrejsko nasleđe i Holokaust
T1  - Tragovi sećanja i tragom prošlosti
T1  - Traces of memories and in the wake of the past
SP  - 7
EP  - 17
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_jdb_771
ER  - 

@inbook{
author = "Daković, Nevena and Mevorah, Vera",
year = "2018",
abstract = "Knjiga "Graničnici sećanja - jevrejsko nasleđe i Holokaust" kroz svoja tri odeljka osvetljava mnoštvo linija koje povezuju narative post-sećanja i modalitete rekontrukcije i razumevanja prošlosti. Ovde predstavljene studije slučaja i teorijski pristupi kulturnom sećanju pokazuju raznovrsnost, bogatstvo i značaj studija sećanja i jevrejskih studija u Srbiji. Iako knjiga naglašava lokalne teme i izazove, ona takođe nedvosmisleno ukazuje na celovitost evropskog i svetskog kulturnog prostora, prošlosti, tragova i tvorbenika sećanja koji povezuju Jevreje i društva čijih su deo., Through its three sections, the book "Graničnici sećanja - jevrejsko nasleđe i Holokaust" (Markers of Memory: Jewish Heritage and the Holocaust) illuminates many lines that connect post-memory narratives and modalities of reconstruction and understanding of the past. The case studies and theoretical approaches to cultural memory presented here, show the diversity, richness, and importance of memory studies and Jewish studies in Serbia. Although the book emphasizes local themes and challenges, it also unequivocally points to the integrity of the European and world cultural space, the past, the traces and memory makers that connect the Jews and the societies of which part they are.",
publisher = "Beograd : Jevrejski istorijski muzej Saveza jevrejskih opština Srbije",
journal = "Graničnici sećanja: jevrejsko nasleđe i Holokaust",
booktitle = "Tragovi sećanja i tragom prošlosti, Traces of memories and in the wake of the past",
pages = "7-17",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_jdb_771"
}

Daković, N.,& Mevorah, V.. (2018). Tragovi sećanja i tragom prošlosti. in Graničnici sećanja: jevrejsko nasleđe i Holokaust
Beograd : Jevrejski istorijski muzej Saveza jevrejskih opština Srbije., 7-17.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_jdb_771

Daković N, Mevorah V. Tragovi sećanja i tragom prošlosti. in Graničnici sećanja: jevrejsko nasleđe i Holokaust. 2018;:7-17.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_jdb_771 .

Daković, Nevena, Mevorah, Vera, "Tragovi sećanja i tragom prošlosti" in Graničnici sećanja: jevrejsko nasleđe i Holokaust (2018):7-17,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_jdb_771 .

TY  - CHAP
AU  - Daković, Nevena
AU  - Mitrović, Biljana
PY  - 2018
UR  - https://www.jevrejskadigitalnabiblioteka.rs/handle/123456789/777
AB  - "U pokušaju otklona od zavodljive stihijnosti, ovaj rad komparativnim pristupom mapira celovito sećanje na interesantnu, autentičnu i zanemarenu figuru pesnika Monija Bulija - "Jevrejina lutalice" koji je nosio "biblijsko prokletstvo svog naroda".
AB  - The aim of this paper is to comparatively map out the comprehensive memory narrative of Monny de Boully - an interesting, authentic and neglected figure of the poet, a "wandering Jew" haunted by the biblical curse of his people. The memory is made of diverse writings such as dairy essayistic notes "Sedmica od sedam nedelja" (1968), and brilliant anthology by Henriette Josephe Maxwell for the posthumously published book" Au-dela de la memoire" (1991); Monny's rethinking of the memory phenomenon itself; and of the valuable testimonies such as of Boully's step son, famous film director Claude Lanzmann. Words, poems, images, (auto) biographies are understood to be the existential, (auto)poetic reflections; rethinking of his permanent fight for a place in the avant-garde movements, for survival in the time of the Holocaust, of all things imbued with Haidegerrian anxiety.
PB  - Beograd : Jevrejski istorijski muzej Savez jevrejskih opština Srbije
T2  - Graničnici sećanja: jevrejsko nasleđe i Holokaust
T1  - Moni Buli: slike i reči potrage za identitetom
T1  - Monny de Boully: in search for identity
SP  - 97
EP  - 114
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_jdb_777
ER  - 

@inbook{
author = "Daković, Nevena and Mitrović, Biljana",
year = "2018",
abstract = ""U pokušaju otklona od zavodljive stihijnosti, ovaj rad komparativnim pristupom mapira celovito sećanje na interesantnu, autentičnu i zanemarenu figuru pesnika Monija Bulija - "Jevrejina lutalice" koji je nosio "biblijsko prokletstvo svog naroda"., The aim of this paper is to comparatively map out the comprehensive memory narrative of Monny de Boully - an interesting, authentic and neglected figure of the poet, a "wandering Jew" haunted by the biblical curse of his people. The memory is made of diverse writings such as dairy essayistic notes "Sedmica od sedam nedelja" (1968), and brilliant anthology by Henriette Josephe Maxwell for the posthumously published book" Au-dela de la memoire" (1991); Monny's rethinking of the memory phenomenon itself; and of the valuable testimonies such as of Boully's step son, famous film director Claude Lanzmann. Words, poems, images, (auto) biographies are understood to be the existential, (auto)poetic reflections; rethinking of his permanent fight for a place in the avant-garde movements, for survival in the time of the Holocaust, of all things imbued with Haidegerrian anxiety.",
publisher = "Beograd : Jevrejski istorijski muzej Savez jevrejskih opština Srbije",
journal = "Graničnici sećanja: jevrejsko nasleđe i Holokaust",
booktitle = "Moni Buli: slike i reči potrage za identitetom, Monny de Boully: in search for identity",
pages = "97-114",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_jdb_777"
}

Daković, N.,& Mitrović, B.. (2018). Moni Buli: slike i reči potrage za identitetom. in Graničnici sećanja: jevrejsko nasleđe i Holokaust
Beograd : Jevrejski istorijski muzej Savez jevrejskih opština Srbije., 97-114.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_jdb_777

Daković N, Mitrović B. Moni Buli: slike i reči potrage za identitetom. in Graničnici sećanja: jevrejsko nasleđe i Holokaust. 2018;:97-114.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_jdb_777 .

Daković, Nevena, Mitrović, Biljana, "Moni Buli: slike i reči potrage za identitetom" in Graničnici sećanja: jevrejsko nasleđe i Holokaust (2018):97-114,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_jdb_777 .